SAP-R/3 Mimarisi

R/3 sistemi nedir?

Entegre 3 sistemin birleşmesidir.

1. sistem: Veri tabanı
2. sistem: Uygulama (ABAP)
3. sistem: Sunum (saplogon.exe)

R/3'ün amacı nedir?

Amaç bir çok uygulamanın birbirleriyle entegre çalışmasını sağlamaktır.

Bu uygulamalar şunlardır:
- PP (Production Planning)
- MM (Materials Management)
- SD (Sales and Distribution)
- FI (Financial Accounting)
- CO (Controlling)
- AA (Assets Accounting)
- PS (Project System)
- WF (Workflow)
- IS (Industry Solutions)
- HR (Human Resources)
- PM (Plant Maintenance)
- QM (Quality Management)

Bu uygulamaların hepsi ABAP'ta yazılmıştır. Buna göre bir SAP danışmanı herhangi bir geliştirme yapmak isterse önce SAP'de bu geliştirmenin ihtiyacı olan bileşenleri (tablo, yapı) bilmesi gerek. Ayrıca SAP'nin modüllerinin çalışma şekilleri ve mevcut olan programları da bilmek gerekir. Aksi taktirde daha önce SAP'de zaten var olan bir geliştirme için gereksiz yere emek harcanmış olabilir. Herkes herşeyi bilecek, diye bir durum da olamayacağı için her SAP danışmanı kendine bir modül seçer. ABAP danışmanı ise modül danışmanından aldığı bilgilerle ya da modül danışmanının hazırladığı spekt sayesinde geliştirmelerini yapar.

R/3 Menüsü:

Ana menü 3 başlık altında toplanmıştır.

Uygulama Menüsü (Modüller)
Basis Menüsü (Sistem)
Geliştirme (Workbench) Menüsü

Biz genelde geliştirme menüsü ile ilgileneceğiz.

Bazı Geliştirme işlem kodları:
* SE11 - ABAP Sözlük (Tablo, yapı, veri öğe)
* SE16 - Tablonun içeriğini görüntüleme
* SE38 - ABAP kod editör
* SE80 - Gelişmiş ABAP kod editör

SAP'de Kariyer

SAP'de Kariyer.

SAP uzmanlığı yavaş yavaş genişleyen bir meslek haline geldi. Birçok büyük şirket SAP kullanıyor. Dolayısıyla şirketler de harıl harıl Bilgi işlem departmanlarına SAP'de modül bilen ya da diğer departmanlara SAP kullanabilen çalışan arıyor. Çoğu şirketin iş arama özelliklerinde artık "SAP kullanabilen" ibaresini sıklıkla görmeye başladık.

Neden bu kadar çok "SAPci" aranıyor?

Şirketler SAP sayesinde verilerini daha sağlıklı tutarlar ama çalışan için bu durum biraz farklıdır. Çünkü verilerin sağlıklı olabilmesi için bolca veri girişinin yapılması gerekiyor. Bu da çalışana iş yükü olarak geliyor. Bu yüzden SAP bilen insanlar bu şirketler için ön planda tutulmaktadır.
İş süreçleri genelde şirketlerin bilgi işlem departmanlarında belirleniyor, gözden geçiriliyor, düzeltiliyor. Bu departmanda çalışan sayısı genellikle bu bütün süreçlere, bu süreçlerin geliştirmelerine veya mevcut süreçlere bakmaya yetmiyor. Bunun için sadece SAP ile alakalı, danışman şirketlerine başvuruluyor. Dolayısıyla sektörde bir de danışman olarak çalışan insanlar vardır. Buna rağmen hâlâ iş yoğunluğu üst seviyede ve iş gücü açığı vardır. Bunun için günümüzde, hem SAP kullanan şirketler hem de danışmanlık şirketleri, SAP bilen veya öğrenmek isteyen insanları arıyor. Ayrıca her sene onlarca şirketin SAP'ye geçtiğini düşünürsek uzun yıllar boyu bu sektörde çalışan ihtiyacı hiç bitmeyecektir.

Danışman olarak çalışmak nasıl oluyor?

Kariyer olarak bakıldığında SAP üzerinde çalışabilmek için ya SAP kullanan bir şirketin bünyesinde, herhangi bir ya da birden fazla modülden sorumlu olunmalı ya da danışmanlık firmalarından birinde danışman olarak çalışılmalıdır. Günümüzde herhangi bir firmaya bağlı olmadan çalışan danışmanlar da vardır. Danışman olarak çalışma, daha farklı bir mesleki hayattır. Danışman bir haftada, 5 ayrı şirkette, 5 ayrı süreç, tasarım ve sistem görebilir. Danışmanın tecrübesi buna bağlı olarak kısa zamanda çok artar. Genelde bir modül üzerinde kendisini geliştirir. SAP kullanan bir şirketin bünyesinde bir çalışan belli süreçlerin üzerinde uzmanlaşır. Tecrübe, çalıştığı şirketinin verdiği olanaklarla sınırlıdır. Birden fazla modül bilir fakat sadece şirkete lazım olan bilgiyi bilir. Buna bağlı olarak danışman olarak çalışana göre hayatı daha düzenli olur. Yıl boyunca fazla mesai yapmaz. Buna karşın danışmanın mesaileri bol olur. 7 gün boyunca mesai saatleri haricinde herhangi bir saatte çalışabilir. Farklı şehir ve ülkelerde de çalışabilir. Bazı zamanlarda evinden daha çok otellerde kaldığı durumlar da olabilir.

Kimler "SAPci" olabilir?

Genelde üniversite mezunu olan ve orta derecede ingilizce bilen SAP çalışanı olabiliyor. SAP projeleri takımlardan oluşacağı için insanlarla iyi geçinebilme, takım çalışmasına yatkın olma, analitik düşünme yeteneği gibi özelliklerin de olması gerekmektedir.
Genel olarak Endüstri Mühendisleri için SAP'nin her dalı uygun oluyor. Bunun haricinde Bilgisayar, Matematik mühendisleri, Bilgisayar programcılığı gibi yazılım ile alakalı birçok meslek dalı SAP'de yazılım tarafında (ABAP) uygun olabiliyor. SAP'nin sistem ayarlarına, üzerinde bulunduğu sunucunun işletim sistemine, donanımlarına bakım yapan modül (BASIS) için bilgisayar, elektrik ve elektronik mühendisiliği uygun olabiliyor. Iktisat mezunu, FI, CO gibi finans modülleri ile ilgilenebiliyor. Yönetim bilişim sistemleri, Enformatik gibi bilişim ile alakalı dallar da SAP için uygundur.

SAP eğitimi nereden alınır?

Bunun için eğitim merkezleri mevcuttur. 3-4 ay gibi eğitim sürer. Fakat genelde tercih edilen danışmanlık şirketlerinde SAP öğrenmektir.

SPEKT Nedir?

Spekt nedir?

Orjinal ismi "Technical Specification" dur. "Functional Specification", "Program Specification" da denir. Teknik Spekti sistem analistleri (SAP'de modülcü de deriz) tarafından hazırlanır ve program geliştiricilerine (SAP'de genellikle ABAP danışmanları olur) sunulur. Bu dokümanla analistler, geliştiricilerden ne istediğini anlatmış olur.

Spekt neden gerekli?

Analistin hazırladığı spekt dokümanı, istenilen şekilde hazırlandığı taktirde geliştirici için gereken kaynak belgesi olur. Geliştirici, programı yazarken sadece bu belgeye ihtiyaç duyup, analiste sadece program bittiğinde haber verir.
Yapılan geliştirme spekt üzerinden takip edilir. Ek istek olduğu taktirde spekt güncellenir ve yayınlanır. Programın son hali ile spekt uyumlu olduğunda bu belge ileride, program üzerinde çalışacak analistler ve geliştiriciler için de kaynak belgesi olur.

Spekt adımları:

1- Geliştirme özellikleri:

Program ismi:
Başlık:
Program Tipi:
Çalıştırma Modu:
(...)

2- Program işlevi:

3- Seçim ekranı:

4- Seçim seçenekleri, hata yakalama:

5- Veri çekim algoritması, kullanılacak tablolar, fonksiyonlar:

6- Çıktı alanları:

7- Gerekiyorsa veri tabanı gereksinimleri:

8- Gerekiyorsa kullanılacak dosyalar ve dosya tipleri

9- Test verisi ve senaryoları:

10- Analiz yorumları:


SAP de Spekt Nasıl Yazılır?

SAP'de çeşitli geliştirme tipleri vardır. En çok kullanılan geliştirme tipleri, raporlama, çıktı alma, dialog geliştirmeleri, belge işleme ve entegrasyonlardır. Önceikle nasıl bir geliştirme olduğu belirtilip programın giriş ve çıkışları verilmelidir. Örneğin eğer bu geliştirme raporlama ise programın girişi olarak seçim ekranında girilecek alanları, program çıkışında ise raporda olacak kolon isimleri verilir. Kullanılacak alanların teknik isimleri verilir. Veriler hangi tablolardan nasıl çekilir gibi detay bilgiler verilir.

Not: Okuyuculardan gelen yorumlar üzerine bu notu yazma ihtiyacım oldu. TDK'nın sözlüğünde "Spekt", "Spek", "Spec"diye kelimeler yoktur. Bu kelimelere karşılık teknik tarif ve şartname kelimeleri vardır. Ancak SAP ekosisteminde genel olarak "Spekt" kelimesi kullanıldığı için bu şekilde yazdım.

ABAP Nedir?

ABAP

ABAP (Advanced Business Application Programming), Alman yazılım şirketi SAP AG tarfından geliştirilen üst seviye bir nesne tabanlı programlama dilidir. SAP'ın, iş uygulamaları geliştirmek için kullanılan son zamanlarda java'nın da içerisinde kendine yer bulduğu NetWeaver platformunun parçası olan Web Uygulama Sunucu'sunu programlama için kullanılır.

Kimler ABAP yazabilir?

ABAP temel veritabanı seviyesinden yüksek seviyeli bir soyutlama sağlayan mantıksal veritabanı kavramını içeren ilk dillerden biridir.
ABAP proglama dili ilk olarak geliştiriciler tarafından SAP R/3 platformunu geliştirmek için kullanıldı. SAP müşterileri ABAP'ı, müşterilerin özel raporlar ve arayüzler geliştirebilecekleri SAP uygulamaları geliştirmek için kullanmayı tasarlıyorlardı.
Yazılımcılar için öğrenmesi oldukça kolaydır fakat yazılımcı olmayanlar için direkt kullanılabilecek bir araç değildir. ABAP programları oluşturabilmek için ilişkisel veritabanı tasarımı ve tercihen nesne odaklı kavram bilgisini içeren programlama yetenekleri gereklidir.

ABAP Nerede Çalışır?

Tüm ABAP programları SAP veritabanında bulunur. Java ve C++ programları gibi ayrı dış dosyalarda depolanmazlar. ABAP programları, SAP çekirdeğinin(kernel) parçası olan çalışma zamanı sisteminin kontrolü altında çalışırlar. Çalışma zamanı sistemi ABAP ifadelerini işlemekten, ekranların akış mantığını kontrol etmekten ve olaylara(kullanıcının ekran butonuna tıklaması gibi) cevap vermekten sorumludur. ABAP çalışma zamanı sisteminin anahtar bileşenlerinden biri, veritabanından bağımsız ABAP ifadelerini("open sql") tabanda yer alan dbms(veri tabanı yönetim sistemi) in anlayabileceği ifadelere("native sql") çeviren veritabanı arayüzüdür. Veri tabanı arayüzü, ABAP programları adına, ilişkisel veri tabanıyla olan tüm iletişimi ele alır, aynı zamanda uygulama sunucusunun yerleşik belleğinde sık erişilen veriyi ara belleğe almak gibi ekstra özellikler içerir.
SAP'nin üç farklı katman vardır. Bunlar sunum katmanı(gui), uygulama katmanı(programlar bunun üstünde çalışır) ve kullanıcının hazırladığı durumlardan ve son kullanıcının sunum katmanından verdiği komutlardan tüm verinin kazanıldığı ve depolandığı veri tabanı katmanıdır.

ABAP ile SAP Üst Birimleri arasındaki bağlantı nedir?

SAP'de temel olarak 3 üst birim sistemi vardır: Geliştirme, Test, Canlı. ABAP kodları geliştirme sisteminde yazılır. Test sisteminde kontrol edilir. Onaylanırsa kodlar canlı sisteme taşınır. Kodların performans testi için gerekirse canlı sistemi ile aynı özellikleri olan bir sunucuda kalite sistemi adı altında bir üst birim daha açılır. Belirli periyodlarda canlı sisteminden veriler kalite sistemine kopyalanır. Zaman geçtikçe yeni geliştirmelerin testleri kalite sisteminde yapıldığı için daha önce kululmuş olan test sistemi önemini yitirir ve kapatılır. Artık kalite sistemi test sisteminin yerine geçmiş olur. Böyle olmaması için bazı projelerde sistem tasarımı Geliştirme-Kalite/Test-Canlı şeklinde yapılır.
Bazı projelerde ise Geliştirme ve Test üst birimleri aynı sunucuda olabilir. ABAP nesneleri (Workbench) sunucu bazında tutulduğu için geliştirme sisteminde yazılan kodlar, oluşturulan tablolar vs. test sisteminde de geçerli olur. Sadece üst birim bağımlı olan tablolardaki (Tabloda MANDT alanı varsa) veriler, uyarlamalar farklıdır. Yine aynı şekilde test sisteminde onaylanan kodlar canlı sisteme taşınır.

SAP Nedir?

SAP Bir Kurumsal Kaynak Programıdır (ERP).

ERP, Kurumsal Kaynak Planlaması (Orjinal adıyla Enterprise Resource Planning-ERP) işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, Makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel addır.
ERP bir kurumun tüm bölümlerini tek bir bilgisayar sistemi altında toplayarak değişik departmanların ortaklaşa veri paylaşımı sağlar.
SAP Genel olarak ERP sektöründe yer almaktadırlar ve guclu bir ERP çözümüdür. SAP ve ERP esanlamda kullanilmaktadir.

SAP Nedir?
SAP (Systems, Applications and Products in Data Processing) , 1972 yılında beş eski IBM çalışanı tarafından Merkezi Almanya’nın Walldorf kentinde kuruldu. Bu şirketin tam adı SAP AG.’dir.
SAP Kucuk ve orta olcekli isletmelerden global sirkettelere kadar her buyulukteki isletmelerin taleplerini karşılamak üzere dizayn edilmis olup her gün daha da zorlaşan rekabet ortamında, isletmeler icin buyuk avantaj tasimaktadir.

SAP R/3'deki "R" gerçek zamanlı ("Realtime") veri işleme özelliğini, 3 ise veritabanı, uygulama sunucusu ve istemciden oluşan üç seviyeli uygulama mimarisini simgeler.
SAP R/3 , RDBMS(Relational Database Management System-İlişkisel veri tabani yönetim sistemi) Oracle,Microsoft SQL,Informix sunucularının artilarinida kullanma imkani vermiştir.
SAP R/3 kendi içinde EDI(Electronic Data Interchange) ,Ofis yazilimlarini destekleyen arayüzü vardir.

Neden tercih ediliyor?
SAP’nin tercih edilmesinin ve bu kadar büyümesinin sebepleri arasında bir şirketin tüm ihtiyaçlarını karşılamasının büyük etikisi olmuştur. 22 farklı sektöre özel uygulamaları ve Finansal Muhasebe, Yönetim Muhasebesi, Satış, Dağıtım, Üretim gibi modüller tercih sebebini oluşturmaktadır.